Alexis Kliniek
Urologie
Urologie is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met afwijkingen, aandoeningen en ziektes aan de blaas, de urinewegen, de nieren, de penis en de balzak. Veel problemen zijn goed te behandelen.
Alexis Kliniek biedt zorg aan mensen met aandoeningen aan de urinewegen en de mannelijke geslachtsorganen, waaronder de prostaat.
Plasklachten bij de man zijn meestal het gevolg van een goedaardige prostaatvergroting ofwel benigne prostaathypertrofie (BPH)
Plasklachten man
Symptomen: een verminderde straal, heel vaak moeten plassen, of niet goed kunnen ophouden. Bij de man denken we dan vaak als eerste aan de prostaat als mogelijke oorzaak. Ook een vernauwing in de plasbuis kan de oorzaak zijn.
Onderzoeken die dan vaak worden gedaan: lichamelijk onderzoek (onder andere rectaal toucher: inwendig onderzoek van de prostaat, via de anus), urine onderzoek, soms bloedonderzoek (nierfunctie en PSA), straal kracht meting en residu onderzoek, plasdagboek, ECHO van de prostaat en soms een blaasonderzoek (cystoscopie).
Behandelingen: afhankelijk van de oorzaak. Soms bekkenbodem therapie, vaak kunnen de klachten worden verholpen met medicatie en heel soms is er een operatie nodig.
Plasklachten vrouwen
Symptomen: een verminderde straal, heel vaak moeten plassen, of niet goed kunnen ophouden. De oorzaak hiervan bij de vrouw ligt vrijwel nooit aan de plasbuis zelf. Soms is er sprake van het niet goed functioneren van de bekkenbodem spier of is er sprake van een overactieve blaas.
Onderzoeken die dan vaak worden gedaan: lichamelijk onderzoek (beoordeling bekkenbodem functie) urine onderzoek, soms bloedonderzoek (nierfunctie), straal kracht meting en residu onderzoek, plasdagboek en soms een blaasonderzoek (cystoscopie).
Behandelingen: afhankelijk van de oorzaak. Soms bekkenbodem therapie, vaak kunnen de klachten worden verholpen met medicatie en heel soms is er een operatie nodig.
Ongewild urineverlies (incontinentie):
Er zijn verschillende vormen van incontinentie: het niet goed kunnen ophouden en soms te laat bij het toilet zijn (overactieve blaas), urineverlies bij hoesten of andere druk verhogende momenten (stress incontinentie). De oorzaak kan de blaas zelf zijn of een verminderde afsluiting van de plasbuis wel/niet ten gevolge van een verminderde bekkenbodem functie. Soms is er een verzakking die de oorzaak is van deze klachten.
Onderzoeken die dan vaak worden gedaan: lichamelijk onderzoek (beoordeling bekkenbodem functie) urine onderzoek, soms bloedonderzoek (nierfunctie), straal kracht meting en residu onderzoek, plasdagboek en soms een blaasonderzoek (cystoscopie).
Behandelingen: afhankelijk van de oorzaak. Soms bekkenbodem therapie, vaak kunnen de klachten worden verholpen met medicatie en heel soms is er een operatie nodig.
Er zijn verschillende vormen van incontinentie: het niet goed kunnen ophouden en soms te laat bij het toilet zijn (overactieve blaas), urineverlies bij hoesten of andere druk verhogende momenten (stress incontinentie) en/ of nadruppelen. De oorzaak kan de blaas zelf zijn of de prostaat.
Onderzoeken die dan vaak worden gedaan: lichamelijk onderzoek (rectaal toucher), urine onderzoek, soms bloedonderzoek (nierfunctie en PSA), straal kracht meting en residu onderzoek, plasdagboek, ECHO van de prostaat en vaak een blaasonderzoek (cystoscopie).
Behandelingen: afhankelijk van de oorzaak. Soms bekkenbodem therapie, vaak kunnen de klachten worden verholpen met medicatie en heel soms is er een operatie nodig.
Symptomen: frequent kleine beetjes moeten plassen vaak met pijn tijdens de mictie of een branderig gevoel. Soms is de urine troebel of ruikt de urine vies. Soms gaan deze klachten gepaard met koorts.
Onderzoeken die dan worden gedaan: urine onderzoek, soms bloed onderzoek (nierfunctie en PSA), straal kracht meting en residu onderzoek, ECHO nieren, soms ECHO prostaat en een blaasonderzoek (cystoscopie).
De infectie en de mogelijke onderliggende oorzaak worden behandeld.
Wat is de oorzaak van bedplassen?
Bedplassen kan worden veroorzaakt door lichamelijke afwijkingen, zoals een te kleine blaas. Bedplassen kan zich ook voordoen vanwege het anders functioneren van de nieren. Ons lichaam maakt ADH aan. Dit is een stof die ervoor zorgt dat uw nieren ’s nachts meer vocht vasthouden.
Symptomen: Dit kan microscopisch (niet zichtbaar voor het oog) of macroscopisch (zichtbaar) optreden. Soms gaat dit gepaard met klachten van pijn, maar dikwijls ook zonder andere klachten.
Onderzoeken: lichamelijk onderzoek (rectaal toucher/inwendig onderzoek), urine onderzoek, bloedonderzoek (nierfunctie en PSA), ECHO van de nieren en een blaasonderzoek (cystoscopie).
Behandeling: afhankelijk van de oorzaak. Vaak komt er niets ernstigs uit en kan de patiënt gerustgesteld worden. Soms is een operatie nodig.
Symptomen: frequent kleine beetjes moeten plassen vaak met pijn tijdens de mictie of een branderig gevoel. Soms is de urine troebel of ruikt de urine vies. Soms gaan deze klachten gepaard met koorts.
Onderzoeken die dan worden gedaan: urine onderzoek, soms bloed onderzoek (nierfunctie), straal kracht meting en residu onderzoek, ECHO nieren en blaas, soms een blaasonderzoek (cystoscopie).
De infectie en de mogelijke onderliggende oorzaak worden behandeld. Algemeen advies: goed drinken en goede hygiëne.
Nierstenen ontstaan als de urine extra veel afvalstoffen bevat. Uit deze afvalstoffen kunnen kleine kristallen ontstaan. Deze kristallen worden bij de meeste mensen gewoon uit geplast en vormen geen probleem. Wanneer deze kristallen achterblijven in de nieren, kunnen nierstenen ontstaan.
Patiënten met schade aan het zenuwstelsel hebben vaak last van een neurogene blaas.
Blaaspijnsyndroom of te wel interstitiële cystitis is een blaasaandoening waarbij de urineblaas ontstoken is. De klachten kunnen lijken op een gewone blaasontsteking, bacteriën die de ontsteking kunnen veroorzaken worden echter bijna nooit gevonden. Antibiotica helpen daarom zelden, soms lijkt antibiotica te helpen omdat het spontane herstel samenvalt met de kuur . Zowel mannen als vrouwen kunnen hier last van hebben. Deze aandoening komt wel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Deze aandoening is vaak chronisch en heeft een langdurig karakter, wordt niet kwaadaardig. Het vereist een lang behandeltraject.
Wat is de oorzaak van IC?
IC of blaaspijnsyndroom is een chronische, niet door bacteriën veroorzaakte, goedaardige aandoening van de urineblaas. De eigenlijke oorzaak en het werkingsmechanisme van IC zijn (nog) onbekend. Mogelijke oorzaken zijn:
- Een overgevoeligheidsreactie van de blaas op de eigen urine.
- Een reumatische reactie; reuma en andere allergische aandoeningen.
- Het auto-immuun mechanisme; het lichaam maakt antistoffen tegen zichzelf (in dit geval de eigen urine). Bij de ziekte van Sjögren (auto-immuun aandoening met onder andere droge ogen en een droge mond) ontstaat opvallend vaak een IC.
- Beschadiging van de blaaszenuw ( bv na operaties in het bekken)
- Het beschermende slijmlaagje van de binnenzijde van de blaas kan aangetast zijn, waardoor irriterende stoffen zoals ammoniak en kalium de blaaswand binnen dringen.
Klachten
Blaaspijnsyndroom begint vaak als blaasontsteking. Het lijkt dan net een blaasontsteking waardoor het vaak lang duurt voor de echte diagnose wordt gesteld. Soms lijken antibiotica te helpen als het spontane herstel samenvalt met een kuur. Maar bij opeenvolgende aanvallen blijkt dit al gauw niet meer te kloppen. Soms beginnen de klachten na een operatie. Gemiddeld blijkt het wel vier tot vijf jaar te duren voor de diagnose gesteld wordt
Patiënten met blaaspijnsyndroom hebben vaak een combinatie van de volgende klachten:
- Pijn, vaak naar mate de blaas voller wordt
- Uitstraling van pijn naar bekken, rug, liezen en flanken
- Vaak plassen in kleine beetjes
- Continue pijnlijke aandrang tot plassen
- Pijn in de plasbuis (urethra)
- Drukkend pijnlijk gevoel in de onderbuik
- Pijn bij het vrijen
- Bij vrouwen stekende pijn in de vagina
- Bij mannen pijn in de penis, testikels, scrotum en perineum
- Deze klachten kunnen vaak weer leiden tot meerdere andere klachten. Zo kunnen er problemen ontstaan met de ontlasting ten gevolge van een verkeerd gebruik van de bekkenbodem bij veelvuldig plassen.
Onderzoek
Omdat de oorzaken van blaaspijnsyndroom nog niet helemaal bekend zijn, is het ook lastig vast te stellen. De uroloog zal bij klachten die niet duidelijk een andere oorzaak hebben een breed arsenaal aan onderzoeken instellen om te bepalen of er sprake kan zijn van blaaspijnsyndroom.
De belangrijkste onderzoeken zijn:
- Vragenlijsten: BP-IC symptoomscore lijst en een pijnvragenlijst
- Plasdagboek
- Urineonderzoek
- Flowmetrie met bepaling van de urine die achterblijft in de blaas (residu bepaling)
- Blaasonderzoek (cystoscopie)
- Indien nodig het afnemen van weefsel uit de blaas voor pathologisch onderzoek
- Vaak gebeurt er ook een uro-dynamisch onderzoek. Bij dit onderzoek wordt een dun slangetje via de plasbuis in de blaas gebracht. De blaas wordt met water gevuld, waardoor eigenlijk het normale plassen wordt nagebootst. Door de druk- en volumemeting kan de uroloog vaststellen hoeveel vocht uw blaas kan bevatten, wanneer u aandrang heeft en wanneer u pijn voelt, en of er ook blaaskrampen zijn.
Behandeling
Omdat er nog geen mogelijkheid is de ziekte te genezen, is de behandeling vooral gericht op vermindering van klachten. BPS/IC vereist een multidisciplinaire aanpak waarbij de uroloog en de continentieverpleegkundige de hoofdbehandelaars zijn met daarbij de bekkentherapeut, gynaecoloog, seksuoloog en zo nodig psycholoog, diëtist en maag-lever-darmarts als hulpverlener.
Er zijn meerdere behandelmethodes of combinaties hiervan mogelijk:
- Medicijnen
- Blaasspoelingen
- Neurostimulatie (PTNS)
- Botoxtherapie
- Sacrale zenuwstimulatie
- Chirurgische behandeling
Wat kunt u zelf nog doen?
Dieet:
Het dieet kan een rol spelen maar hoeft niet. Sommige patiënten vinden verlichting door citrusvruchten te vermijden. Ook koffie, alcohol, chocola en gekruid eten kan de klachten doen verergeren.
Warmte:
Kou (winter) heeft vaak een slechte invloed op de klachten, warmte echter, vaak een goede. Probeer daarom warme kleding te dragen, en warm ondergoed. Een elektrische deken of een warme kruik
Seks:
Soms is seksuele gemeenschap niet meer mogelijk doordat de plasbuis en de blaas te pijnlijk zijn. Het is belangrijk hierover te praten met uw partner en samen naar andere oplossingen te zoeken.
Stress:
Stress heeft een slechte invloed. Stress vermijden is makkelijker gezegd dan gedaan. De chronische pijn op zich is al een oorzaak van stress. Daarom is afleiding, een hobby of een sport heel belangrijk.
Deze behandelingen worden in sommige gevallen nog ondersteund door bekkenfysiotherapie, dieetaanpassingen onder begeleiding van een diëtist en/of behandeling door een seksuoloog. Meer over de aandoening zal uw behandelaar met u bespreken.
In sommige gevallen, als geen van bovenstaande behandelingen de klachten verbetert, kan een lasertherapie of zelfs het verwijderen van de blaas noodzakelijk zijn. Deze therapieën dienen in een ziekenhuis uitgevoerd te worden, waarbij onze uroloog u zal helpen de beste behandelaar te vinden op een voor u gunstige plek en met een korte wachttijd.
Bij een overloopblaas wordt de blaas niet volledig geleegd tijdens het plassen. Er blijft dusdanig veel urine achter, dat verdere vulling van de blaas ervoor zal zorgen dat de blaas letterlijk overloopt.
Symptomen; pijnklachten of zwellingen in de balzak. Dit kan veroorzaakt worden door een infectie of door cysten of (zelden) door een testis tumor.
In het geval van een infectie wordt er een ECHO van het scrotum gemaakt en een straal kracht meting gedaan. Als er sprake is van een zwelling wordt er een ECHO scrotum gemaakt.
Een infectie wordt behandeld met antibiotica. Vaak is er sprake van een goedaardige zwelling: geruststelling is vaak voldoende. Mocht de zwelling heel groot zijn en veroorzaakt deze klachten dan kan een operatieve verwijdering worden overwogen. In het geval van een testis tumor moet de hele bal worden verwijderd. Hierbij is haast geboden. Uw huisarts zal u in deze gevallen meestal direct met een ziekenhuis contact opnemen.
Een hydrocele (hydros = water, cele = holte) is een goedaardige zwelling door toename van waterig vocht rond de testis (zaadbal). Een spermatocele is een holte gevuld met zaadvocht. Een spermatocele is vaak los van de zaadbal te voelen. Bij een hydrocele zit de zaadbal binnenin de vochtophoping.
Kan een hydrocele vanzelf verdwijnen?
Een hydrocele en een spermatocele gaan over het algemeen niet vanzelf weg. In de regel geven ze geen klachten: ze zijn pijnloos en meestal klein. Vaak hoeven ze niet behandeld te worden. In sommige gevallen worden ze zo groot dat u er last van krijgt.
Wat te doen bij hydrocele?
De behandeling vindt plaats onder algehele narcose of door middel van een ruggenprik. De balzak moet voor de ingreep geschoren worden. De uroloog maakt een snede in de balzak; via deze snede wordt de bal en de bijbal geïnspecteerd en de hydrocèle verwijderd. De huidwond wordt met oplosbare hechtingen gesloten.
Klik hier voor meer informatie
Hoe krijg je een spermatocele?
Oorzaak spermatocele
Een spermatocele ontstaat in de bijbal. De bijbal bestaat uit veel kleine buisjes voor het transport van zaadvocht. Een spermatocele ontstaat als zo’n buisje verstopt raakt en zich met spermacellen vult.
Dit kan aangeboren zijn of later zijn ontstaan. Soms wordt dit veroorzaakt door een ziekte van de huid.
Onderzoek bestaat uit een lichamelijk onderzoek.
Bij klachten van een vernauwde voorhuid wordt vaak gestart met een hormoon zalf. Als dit niet helpt wordt er een voorhuid plastiek of een circumcisie uitgevoerd: gedeeltelijke of gehele verwijdering van de voor huid. Dit kan uitgevoerd worden onder plaatselijke verdoving. Mocht het niet onder lokale anesthesie lukken dan kan dit ook onder narcose. Bij kinderen gebeurd zo’n ingreep altijd onder narcose.
Deze ingreep wordt gedaan bij mannen als er sprake is van een voltooid gezin.
U krijgt een plaatselijke verdoving. Na de verdoving worden er één of twee kleine sneetjes gemaakt in de huid boven de zaadleiders. De zaadleiders worden onderbroken, afgebonden en dichtgebrand. Meestal worden de uiteinden ook in twee aparte lagen gestopt.
Hierdoor komen er geen levende zaadcellen meer mee in het sperma. Al het andere, erecties, klaarkomen, de zaadlozing en de hoeveelheid sperma blijft precies hetzelfde als voor de ingreep. De ingreep wordt hier door een ervaren arts gedaan. De ingreep duurt gemiddeld 15 minuten.
Afhankelijk van de verzekering wordt deze ingreep niet of gedeeltelijk vergoed. Vraag dit van te voren even na.
Ongeveer 2,5 tot 5% van de mannen die een sterilisatie ondergaan, krijgen hier om uiteen lopende redenen spijt van. Een hersteloperatie, ook wel vaso-vasostomie genoemd, kan dan uitkomst bieden.
Bij de ziekte van Peyronie ontstaat er littekenweefsel in een of beide zwellichamen van de penis. Daardoor rekt het zwellichaam niet helemaal mee bij erectie en buigt de penis krom als hij stijf wordt. De ziekte van Peyronie is een voortschrijdende ziekte, die na ongeveer een jaar stopt. De kromming wordt dan stabiel of kan wat verminderen.
Prostaat screening gebeurd in Nederland (nog) niet standaard zoals bij, bijvoorbeeld, borst kanker.
Prostaatkanker is vaak a symptomatisch in een vroeg stadium. Op het moment van het optreden van klachten is het vaak al in een vergevorderd stadium. Veel mannen willen zich daarom regelmatig laten controleren.
Onderzoeken die dan worden gedaan zijn: Lichamelijk onderzoek (rectaal toucher), bloed onderzoek (PSA) en een ECHO van de prostaat. Meestal is er geen reden voor verder onderzoek. Een enkele keer is aanvullend onderzoek nodig in de vorm van een MRI prostaat of het afnemen van prostaat biopten.
Een urineweginfectie wordt in de volksmond meestal blaasontsteking genoemd. De ontsteking kan behalve in de blaas ook in de plasbuis of in de urineleiders zitten. Bij mannen met een blaasontsteking is dikwijls ook de prostaat ontstoken. Een prostaatontsteking is een acute of chronische ontsteking van de prostaat, een klier direct onder de blaas. Deze ontsteking wordt ook wel prostatitis genoemd. De symptomen hangen af van de aard van de ontsteking. Sommige mannen ondervinden nauwelijks of geen klachten, terwijl ze bij anderen hevig kunnen opsteken.
Bij een steeldraai van de testikel (‘teelbaltorsie’ of ‘torsio testis’) is er sprake van een acuut opgetreden pijn eenzijdig in de balzak, met vaak hoogstand van deze aangedane testikel. Soms liggen de zaadballen te los in de balzak (scrotum) waardoor ze kunnen ronddraaien. Doordat de zaadstreng van de zaadbal meedraait, sluit de bloedtoevoer naar de zaadbal af en kan deze afsterven door een gebrek aan zuurstof en voedingsstoffen. Dit kan op elke leeftijd voorkomen.
Er moet in deze gevallen binnen 6 uur een operatie plaats vinden. Deze aandoening moet dan ook acuut in een ziekenhuis worden behandeld. De huisarts kan dat organiseren. Oók buiten kantoortijden.
Priapisme is het hebben van een zeer langdurige erectie van de penis, ook wanneer de persoon niet seksueel opgewonden is. Het is een ‘crisis’ in de zwellichamen van de penis. Het uiteinde van de penis (de eikel) blijft hierbij zacht. Priapisme gaat binnen één tot drie uur spontaan over. Als het langer dan drie uur duurt, spreken we van ‘aanhoudend’ priapisme. Meestal begint het in de nacht of vroege ochtend.
Bij hemospermie komt er bij het sperma ook wat bloed mee. Gelukkig duidt bloed bij het sperma vaak op niets ernstig en gaat het vanzelf over. Hemospermie komt bij mannen van alle leeftijden voor. Bloed bij sperma ontstaat vaak na een periode van onthouding of juist door hevig seksueel contact.
Bij volwassen mannen kan een laag niveau van geslachtshormoon leiden tot klachten als minder zin om te vrijen, onvruchtbaarheid, erectiestoornissen, haaruitval, verminderde spiermassa en lusteloosheid. Dit kan vanaf het 40e levensjaar al beginnen en is een natuurlijk ‘verouderingsproces’ Op den duur kunnen klachten optreden en kan het een probleem worden. Bij mannen met diabetes is de kans groter dat ze last hebben van zo’n tekort.
Erectiestoornis (impotentie) houdt in dat u geen erectie van de penis kunt krijgen of behouden die voldoende stevig. Daardoor is er geen bevredigende seksuele activiteit. Een erectiestoornis staat los van het vermogen tot zaadlozing en heeft niets te maken met de vruchtbaarheid van de man. Ongeveer 17 procent van de mannen in Nederland vanaf de leeftijd van 18 jaar heeft af en toe of regelmatig last van een erectiestoornis.
Symptomen: erecties zijn minder hard of verdwijnen snel. Dit kan gepaard gaan met een verminderd gevoel van opwinding of verminderde libido (zin in vrijen).
Vaak zijn er meerdere oorzaken. Dit kunnen fysieke oorzaken zijn: vaatziekten, neurologische afwijkingen of hormonale problemen. Risico factoren zijn bijvoorbeeld: hoge bloeddruk, suikerziekte, verhoogd cholesterol, roken of alcohol gebruik. Psychische factoren: bijvoorbeeld: vaal-angst. Sociale factoren zoals relatie problemen.
Behandeling bestaat in ieder geval uit goede uitleg: De uroloog kan goede uitleg geven over hoe de seksuele respons cyclus werkt en kan goede adviezen geven, die afgestemd zijn op het individu. Als dit onvoldoende helpt kan medicatie worden voorgeschreven. Soms werkt een vacuüm pomp. Soms moeten er injecties worden voorgeschreven. Dit gebeurd na duidelijke instructies.
Een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) is een besmettelijke ziekte die zich voornamelijk via seksueel contact verspreidt.
Een soa geeft niet altijd klachten. Je kunt dus een soa hebben zonder dat je het merkt. Wanneer een soa niet op tijd behandeld wordt kan dit ernstige gevolgen hebben. Chlamydia en gonorroe kunnen bijvoorbeeld onvruchtbaarheid veroorzaken.