Alexis Kliniek
Dermatologie
Dermatologie is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met aandoeningen van de huid, de nagels en het haar, samen ‘huidziekten’ genoemd. Het vakgebied is behoorlijk breed. Eczemen, pigmentafwijkingen, chronische wonden, moedervlekken, oncologische huidaandoeningen en spataders zijn slechts enkele voorbeelden die door de dermatoloog behandeld worden.
Bij de Alexis Kliniek kunt u hiervoor terecht. Drs. F. Ibrahim heeft o.a. de donkere huid als aandachtsgebied.
Acne vulgaris is een ontsteking van de talgklierfollikel. Klinisch kunnen er comedonen, papels, papulopustels, noduli, cysten (bij ernstige vormen) en littekens te zien zijn. De afwijkingen komen voornamelijk voor op het gelaat, borst, de rug en schouders aangezien daar talgklierfollikels voorkomen
De belangrijkste factoren die een rol spelen bij acne zijn:
- Verhoogde talgproductie
- Hyperkeratose van de follikeluitvoergang
- Bacteriële kolonisatie van de huid/talgklierfollikel met proprionibacterium
Wat is de behandeling?
Alle vormen van acne, ook de lichtere vormen hebben vaak langdurige behandeling nodig. Afhankelijk van de oorzaak van de acne kan de acne niet altijd worden genezen. Wel lukt het meestal ervoor te zorgen dat de acne ‘rustig’ wordt en zo blijft totdat het uiteindelijk vanzelf overgaat.
Wat zijn aften?
Aften zijn pijnlijke zweertjes van het mondslijmvlies die veelal voor het eerst ontstaan omstreeks de puberteit en die de neiging hebben om vaak terug te komen. Aften komen bij ongeveer 20% van de bevolking voor. De meeste mensen hebben slechts af en toe wat ongemak van kleine pijnlijke zweertjes die na 1 tot 2 weken weer spontaan genezen. Sommigen hebben echter vaak terugkerende, grote en zeer pijnlijke zweren in de mond. Bij het ontstaan van aften spelen waarschijnlijk verschillende factoren een rol. Bij ongeveer 10% van de mensen met aften wordt een oorzaak gevonden. In alle andere gevallen kan de aandoening zo nodig worden behandeld, maar niet definitief worden genezen.
Bij actinische keratosen zijn er plekjes waar de bovenste laag van de huid ter plekke (hoornlaag) dikker is waardoor de huid op die plekken ruwer aanvoelt. Door jarenlange blootstelling aan de zon zijn de huidcellen beschadigd waardoor ze niet normaal uit kunnen uitgroeien. De kleur varieert van huidkleurig tot lichtbruin. De plekjes ontstaan vooral op plekken die veel blootgesteld worden aan zonlicht, zoals het gelaat handruggen, onderarmen en de hoofdhuid. Hoe meer blootstelling aan de zon, hoe hoger het risico om actinische keratose te ontwikkelen. Mensen die in de tropen gewoond hebben, aan ‘zonnebank’ hebben gedaan, een licht huidtype hebben of middelen gebruiken die het immuunsysteem onderdrukken hebben dan ook een hoger risico op het ontwikkelen van actinische keratose.
Behandeling:
Behandeling is noodzakelijk om te voorkomen dat het uitgroeit tot huidkanker. Er zijn verschillende mogelijkheden: Klik hier voor meer informatie
Haaruitval is het proces van het verliezen van haren, en kaalheid (alopecia) kan het eindresultaat daarvan zijn. Er zijn talloze oorzaken van haaruitval en kaalheid. De meest voorkomende zijn alopecia androgenetica en diffuus haaruitval (telogeen effluvium) na een doorgemaakte ziekte of zwangerschap. Ook alopecia areata en scarring alopecia (cicatriciële alopecia) komen vrij veel voor. Haren kunnen ook zonder duidelijke oorzaak meer uitvallen dan normaal zonder dat er sprake is van een ziekte. Er ontstaan dan geen kale plekken, hooguit een wat dunnere haarbos. Dit is fysiologisch bij het ouder worden, en kan al vanaf de puberteit beginnen, zowel bij vrouwen als bij mannen.
Basaalcelcarcinoom is een vorm van huidkanker die zeer goed te behandelen en dus te genezen is. Deze huidkanker groeit zeer langzaam en zaait in principe niet uit. Het is de meest voorkomende vorm van huidkanker.
Behandeling:
De behandeling is afhankelijk van een aantal factoren, zoals de locatie, de grootte en de groeiwijze.
Het woord benigne betekent goedaardig en tumor staat voor zwelling/verhevenheid. Goedaardige huidtumoren kunnen uit verschillende bestanddelen bestaan, bijvoorbeeld uit bindweefselvezels, uit bloedvaten, uit talg of uit pigment. Meestal speelt erfelijke aanleg een grote rol, samen met zonschade in het verleden.
Er zijn veel goedaardige huidtumoren, hieronder enkele voorbeelden
Een ouderdomswrat, vaak een vale gele of bruine of soms zelfs zwarte, verheven, soms jeukende en/of bloedende zwelling. Dit wordt bij heel veel mensen (vaak boven de 50 jaar) gezien. De oorzaak is onbekend. Het is de meest voorkomende goedaardige huidtumor.
Dermale naevus, een moedervlek die verheven in de huid aanwezig is. De moedervlek kan huidkleurig zijn, maar ook bruin.
Atheroomcyste, ook wel talgkliercyste genoemd, vaak aanwezig rond de oren en op de romp. Centraal wordt er een opening in de zwelling gezien, waaruit soms talg (vette substantie) te drukken is. De talgkliercyste kan ontsteken, waarbij er pusafvloed is. De cyste van de wand is vaak stug.
Syringomen: goedaardige zwellingen gesitueerd rond de ogen. Er zijn sprake van kleine ronde zwellingen, soms lijken het kleine doorzichtige zwellingen. Het zijn zwellingen die uitgaan van de afvoergangen van de zweetklieren van de huid. Over het ontstaan van deze syringomen is onvoldoende bekend.
Milia: ook wel gerstekorrels genoemd
Xanthelasmata: dit zijn gele zwellingen vaak gesitueerd rond de ogen. Meestal aan de zijde van de neus gelegen. Het zijn vetophopingen in de huid. Bij deze diagnose, die met het blote oog gesteld wordt, worden het cholesterol en de triglyceriden in het bloed bepaald.
Fibromen: goedaardige zwellingen van de huid, onder de oksels worden dit de steelwratjes genoemd, op de benen en armen worden het meestal histiocytomen of dermatofibromen genoemd. Vaak zijn deze zwellingen hard en soms wat pijnlijk. De plek kan iets donkerder gekleurd zijn.
Talgklierhyperplasie, een moeilijke naam voor een vergrote talgklier. Dit wordt vaak op het voorhoofd gezien.
Kersenwrat, worden ook wel cherry angiomen genoemd en komen vrij veel voor. Het betreffen uitgezette bloedvaten in de huid. De plek kun je vaak wegdrukken maar komen gelijk weer terug, het bloedvat vult zich weer met bloed.
Granuloma pyogenicum: Er is sprake van een rode zwelling welke bolrond en soms gelobd is. Het is een goedaardige vaatafwijking, die veel voorkomt. De precieze oorzaak is niet bekend. Deze afwijking wordt vaak gezien bij zwangeren of bij vrouwen die de anticonceptiepil slikken.
Contactallergie uit zich meestal in een huiduitslag. Dit wordt allergisch contacteczeem genoemd. Bij eczeem is er sprake van roodheid, jeuk, bobbeltjes, blaasjes en schilfering van de huid. Deze verschijnselen zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de huid. Bij allergisch contacteczeem wordt de ontsteking uitgelokt door een stof (allergeen) die van buitenaf de huid binnendringt en daar een allergische reactie teweegbrengt. Bij een allergische reactie wordt er overgevoelig gereageerd op een bepaalde stof of prikkel en wordt het immuunsysteem geactiveerd.
Het belangrijkste voor de behandeling is er achter komen waarvoor u allergisch bent, en die stof dan voortaan te vermijden. Dat is niet altijd mogelijk of eenvoudig om te doen. Daarnaast moet het eczeem worden bestreden met krachtige anti-eczeem middelen. Bij zeer ernstige vormen van contact eczeem is het soms nodig om kortdurend prednison te gebruiken om het eczeem tot rust te brengen.
Een donkere huid is anders dan een blanke huid, dat is (soms) duidelijk te zien aan de buitenkant. Maar ook aan de binnenkant (in de huidlagen) is zij anders. De huid is dikker, heeft meer zweetklieren en ook meer talg, daarmee is de huid overigens niet vet maar juist normaal. Iets wat vaak over het hoofd wordt gezien. Ook is Negroïde kroeshaar versus stijl haar illustratief voor verschil met consequenties voor diagnostiek en behandeling. Schimmelinfecties komen in het algemeen veel vaker voor bij de donkere huid. Waarom is nog onbekend.
Een donkere huid is een vrij lastig huidtype met betrekking tot de mogelijke behandelingen. Dit komt onder meer door pigmentatie. Een donkere huid heeft meer pigment dan een blanke huid. Door het pigment is de doorlaatbaarheid van de huid slechter. Dit resulteert in een vitamine D tekort (doordat de zon nauwelijks kan doordringen in de huid), maar ook in een vette, verstopte huid.
Wat zijn de kenmerken van een donkere huid?
- Meer en grotere talgklieren
- Meer last van acne
- Meer pigmentatie (en ook hyperpigmentatie)
- Keloïd: overmatig littekenweefsel (bij beschadiging)
- Meer zichtbare oppervlakkige bloedvaten
- Minder elastine vezels
- Meer last van eczeem (maar moeilijker te herkennen)
Eczeem is een ontstekingsreactie van de huid die zich uit in roodheid, kleine blaasjes, schilfering, zwelling, rode bultjes, korstjes en gaat vaak gepaard met veel jeuk. Ongeveer 10-20% van de kinderen en 3-5% van de volwassen heeft een vorm van eczeem. Bij eczeem is de huidbarrière verstoord en dit zorgt ervoor dat de huid minder goed vocht vast houdt, sneller uitdroogt en daardoor minder goed beschermt tegen schadelijke stoffen van buitenaf. De huid wordt droog en schilferig. Voor het ontstaan van eczeem is niet één duidelijke oorzaak aan te wijzen, de erfelijke aanleg is de belangrijkste, maar interne en externe factoren spelen ook een rol.
Factoren van invloed op de huid en eczeem:
- klimaatfactoren, zoals droge lucht
- ziekte, stress en emotionele spanning
- huidbacteriën
- Water, zeep en schuimende producten
- Zweten
- Wol
- Afwas- en schoonmaakmiddelen
Voor de verschillende behandelmethoden leest u hier verder.
In Nederland lijdt ongeveer 15 tot 30% van de mensen in meer of mindere mate aan constitutioneel eczeem. Daarmee staat de aandoening op de vierde plaats in de top 10 van chronische ziekten in Nederland. Bij kinderen is eczeem na astma zelfs de belangrijkste chronische aandoening.
Eczeem is een onderdeel van het atopisch syndroom. Het atopisch syndroom staat voor een verzameling aandoeningen waarbij onder andere eczeem hoort, maar ook astma en hooikoorts klachten. Aangezien het erfelijk is kan binnen een familie dus vaker bij meerdere personen eczeem, hooikoorts en/of astma voorkomen. Deze familie leden hebben dezelfde erfelijke aanleg. Eczeem is dus voor een groot deel erfelijk en NIET besmettelijk.
Mensen met constitutioneel eczeem hebben vaak een (over)gevoelige huid die, sneller dan een normale huid, op allerlei prikkels uit de omgeving reageert. Blootstelling aan dergelijke prikkels kan het eczeem verergeren. Bij een allergische aandoening reageert het lichaam op bepaalde stoffen, zogeheten allergenen, alsof het om gevaarlijke indringers gaat. Het lichaam vertoont er een overdreven afweerreactie op.
Eczeem is voor een groot deel erfelijk, daarnaast spelen omgevingsfactoren een rol. Verder kan een kind of volwassene óók een allergie hebben, die het eczeem verergert. De gemiddelde Nederlander heeft 3% kans op een voedselallergie. Bij ernstig eczeem wat niet naar verwachting reageert op therapie is er 30% kans op een voedselallergie.
Bij een voedselallergie verwachten we binnen enkele uren na blootstelling aan een voedingsmiddel klachten zoals; netelroos/galbulten of kriebel in keel/ dikke keel of misselijkheid/ diarree of astmatisch/snotterigheid. Mochten deze klachten zich voordoen dan kunnen we u verwijzen naar bijvoorbeeld een allergoloog of kinderarts voor aanvullend onderzoek.
Naast voedingsmiddelen allergieën bestaan er ook andere allergieën. Namelijk een contactallergie en een inhalatieallergie; Bij een contactallergie moet u denken aan een huidreactie die optreedt na blootstelling van de huid aan een bepaalde stof. Dit kunnen stoffen zijn die bijvoorbeeld voorkomen in crèmes of shampoo, maar ook schoenen. Bij een inhalatieallergie moet u denken aan klachten die ontstaan na in ademen van bijvoorbeeld grassen, boompollen en kattenschilfers. Dit geeft met name klachten zoals hooikoorts en astmatische klachten. Er wordt ook gezegd dat deze stoffen op de huid mogelijk verergering van het eczeem kunnen geven.
Naast de erfelijke factor kunnen de volgende beïnvloedende factoren tot verergering van het eczeem leiden, bv water en zeep drogen de huid uit, emotionele stress kan een eczeem verergeren.
Er bestaan verschillende soorten eczeem, duidend op atopisch eczeem. Ook wel constitutioneel eczeem genoemd. Dit is de meest voorkomende vorm van eczeem. Constitutioneel betekent dat het in de constitutie zit, een erfelijke aanleg is. Deze erfelijke aanleg kunnen we niet wegnemen, we kunnen het wel behandelen zodat de klachten minder worden of helemaal weg gaan.
De verschijnselen van eczeem kunnen heel verschillend zijn:
- droge huid
- schilferen
- roodheid
- zwelling
- arm aanvoelen
- vochtblaasjes
- vochtafscheiding (natten)
- wondjes
- krabsporen
- littekens
- vaak hevige jeuk
De eerste verschijnselen van constitutioneel eczeem kunnen al direct na de geboorte optreden, maar de aandoening kan op iedere leeftijd optreden. Eczeem kan gedurende een betrekkelijk korte periode klachten geven. Het kan ook het hele leven klachten blijven geven, waarbij nagenoeg klachtenvrije perioden afgewisseld worden met perioden waarin het eczeem sterk opspeelt. Voorheen werd gezegd dat 70% van de kinderen over het eczeem heen groeit. Uit recenter onderzoek blijkt dat op 22-jarige leeftijd 80% nog klachten heeft.
Eczeem kan grofweg in twee fasen worden onderverdeeld:
Acuut – Bij een acute eczeemaanval is de huid rood en gezwollen en voelt warm aan. De eczeem patiënt heeft het gevoel ‘in brand’ te staan. Op de huid verschijnen bobbeltjes en met vocht gevulde blaasjes. Sommige blaasjes gaan open en scheiden vocht af, het zogenoemde ‘natten’. Een acute aanval duurt meestal enkele dagen. Daarna drogen de blaasjes in tot korstjes, de huid wordt droger, gaat schilferen en wordt minder rood.
Chronisch – In een chronische fase van eczeem wordt de roodheid minder, de schilfering neemt toe en de huid is verdikt. De huidlijnen worden grover dan normaal. In de stugge en/of droge huid kunnen kloven ontstaan.
Bij eczeem zijn er twee onderliggende problemen in de huid die klachten geven.
1. De barrière functie stoornis.
De gezonde huid is van buitenaf en van binnenuit slecht doordringbaar voor water. Je kunt wel zeggen dat hij van twee kanten bijna ‘waterproof’ is. Daardoor houdt het lichaam ook in een droge omgeving water vast. De cellen van de gezonde huid liggen stevig tegen elkaar aan en hebben een vettige waterafstotende laag. De barrière is prima, er komt niets in en er gaat niets uit de huid. Bij mensen met eczeem is de barrière niet op orde, de huid is te droog, de talgklieren scheiden minder talg af dan normaal en ze missen soms het eiwit filaggrine. Ze kunnen al met al moeilijk vocht vasthouden en de huid droogt uit/verdampt vocht. Deze droge huid is op zichzelf al een belangrijke oorzaak van jeuk. De droge huid is het beste te verhelpen met een zo neutraal mogelijke vette crème die elke dag gesmeerd moet worden.
2. De immunologische stoornis.
De huid bij eczeem raakt sneller geïrriteerd, rood en ontstoken. Om dit te behandelen hebben we hormoon crèmes/corticosteroïd crèmes om dit weer tot rust te brengen.
Behandeling
Niet medicamenteus:
- Advies om bij het baden alleen gebruik te maken van badolie
- Niet langer dan 10 minuten douchen en niet te heet
- Zo min mogelijk zeep gebruiken
- Neutrale zalven gebruiken om de huid minder droog te maken (bijv. vaseline-paraffine, koelzalf zonder rozenolie, vaselinecarbomeer). Het lichaam moet bij voorkeur direct ingesmeerd worden na het douchen.
Medicamenteuze maatregelen:
Topicale corticoidpreparaten zijn middelen van eerste keus. Hormoonzalven onderdrukken het onstekingsproces in de huid en daardoor de verschijnselen van eczeem. De roodheid en jeuk zal hierdoor verminderen. De hormoonzalven geven goede resultaten met weinig bijwerkingen. Bijwerkingen kunnen zijn dat de huid dunner wordt, er oppervlakkige bloedvaatjes en striae ontstaan. Om deze reden wordt er niet geadviseerd om het langdurig te gebruiken.
Er zijn vier verschillende klassen hormoonzalven (van zwak naar sterk):
- Klasse 1: Hydrocortison (licht eczeem), mildste hormoonzalf.
- Klasse 2: Triamcinolon, Locoid, Emovate, Locacorten
- Klasse 3: Betnelan, Elocon, Celestoderm, Ibaril, Topicort, Cutivate, Diprosone
- Klasse 4: Dermovate, Diprolene (ernstig eczeem)
Calcineurine remmers: Tacrolimus (Protopic) en pimecrolimus (Elidel). Deze hebben een remmend effect op de inflammatoire cytokinen. Deze middelen kunnen worden toegepast indien er onvoldoende effect wordt bereikt met de corticosteroïden en gecombineerd met de algemene maatregelen.
Bij ernstige jeuk kunnen antihistaminica middelen gegeven worden. Bij kinderen <1 jaar moet je hier terughoudend mee zijn gezien het risico op wiegendood.
Bij ernstig atopisch eczeem kan er bij ook nog gekozen worden voor ciclosporine indien er onvoldoende respons is op uitgebreide lokale therapie. Het is dan wel noodzakelijk om regelmatig lab waarden te controleren. Indien er verergering van eczeem is met tekenen van infectie (impetiginisatie) kan er gekozen worden voor orale antibiotica. De voorkeur gaat dan uit naar flucloxacilline of claritromycine.
Ook lichttherapie is een goede keus bij eczeem. Meer informatie over lichttherapie kunt u lezen onder de diagnose psoriasis.
Bij eczeem op de voeten en/of handen wordt er vaak gekozen voor een vitamine A-derivaat. Toctino is na lokale therapie de eerste keus systemische therapie bij handeczeem. Neotigason wordt vaak gegeven bij forse dikke eeltplaques onder de voeten.
Urticaria wordt gekenmerkt door snel opkomende, sterk jeukende, scherp omschreven bulten in de huid variërend in kleur van bleek tot dieprood. Deze huidafwijkingen kennen we in de volksmond als “galbulten” of “netelroos” (lees verder). Urtica” betekent “brandnetel”. De Engelsen noemen het ziektebeeld “hives” , “wheals” of “nettle rash”. Deze galbulten ontstaan als gevolg van zwellingen in de lederhuid. Urticaria (netelroos, galbulten) wordt gedefinieerd als de aanwezigheid van één of meerdere urticae (kwaddels): vluchtige, afgeplatte, omschreven verhevenheden van de huid (berustend op oedeem), meestal jeukend, rood gekleurd en omgeven door erytheem. Soms bleek i.p.v. erythemateus, als door het oedeem de capillairen zijn dichtgedrukt. Angio-oedeem is een diepere variant, met oedeem in het subcutane of submucosale weefsel, meestal zonder roodheid (meest voorkomende plaatsen zijn: periorbitaal, lippen, wangen, handen, vingers, voeten, genitalia, tong, mond- en keelholte).
Hoe ziet de behandeling eruit?
Veelal zijn geneesmiddelen die de werking van histamine blokkeren effectief werkzaam. Deze geneesmiddelen worden antihistaminica genoemd. In het verleden hadden zij bij een deel van de gebruikers een vervelende bijwerking, namelijk dat men er suf of slaperig van werd. Tegenwoordig zijn er antihistaminica die dit effect niet meer hebben.
Een huidinfectie kan verschillende oorzaken hebben en heeft ook verschillende verschijningsvormen.
Een bacteriële huidinfectie ontstaat makkelijk in een wond, hoe klein ook. De plek is meestal rood en ziet er onrustig uit. Soms komt er vocht uit.
Een schimmelinfectie kan zich op ogenschijnlijk gezonde delen van de huid voordoen. Deze huidinfectie veroorzaakt meestal blaasjes, korstjes en schilfers. Vaak gaat dit gepaard met jeuk, maar de plekken kunnen ook rood en pijnlijk zijn.
- Mogelijke oorzaken van een huidinfectie zijn onder andere: Beschadiging van de huid, bijvoorbeeld door krabben
- Slechte verzorging van wonden
- Slechte hygiëne
- Huidaandoeningen (zoals eczeem)
- Brandwonden
Behandeling
Raak de ontstoken huid zo min mogelijk aan. Zorg voor schone handen, en maak gebruik van schone handdoeken en washandjes. Wondjes moeten gedesinfecteerd worden. Afhankelijk van de oorzaak van de huidinfectie kunnen er verschillende geneesmiddelen worden gebruikt, zoals antischimmelcrème of soorten ontsmettende middelen.
Lees hier voor meer informatie
Ontstekingen van de huid kunnen veroorzaakt worden door velerlei micro-organismen, zoals bacteriën, virussen, schimmels, gisten, mycobacteriën etc.
Impetigo
De meest bekende huidinfectie is een impetigo, ook wel krentenbaard genoemd. Deze infectie is besmettelijk en wordt veroorzaakt door een stafylokokken dan wel streptokokkeninfectie en/of beide. Vaak is de infectie eerder opgelopen en uit het zich na 1-3 dagen.
Een krentenbaard wordt vaker gezien bij kinderen en bij mensen met een verminderde afweer en bij mensen die op scholen of kinderdagverblijven werken.
Soms kunnen er blaren gezien worden in de krentenbaard, dit wordt een impetigo bullosa genoemd. Soms is de impetigo zo ernstig dat de huid kan loslaten, dit wordt een stafylokokken scalded skin syndrome genoemd.
Een krentenbaard bevindt zich vaak rond de openingen in het gezicht, dus de mond, de neus of het oor.
Het geeft rode plekken met soms natte huid en gele korsten.
De behandeling bestaat vaak uit een antibioticazalf of het slikken van een antibioticum. Verder is het erg belangrijk goede hygiëne aan te houden om verspreiding van deze bacteriële infectie te voorkomen.
Herpes labialis/koortslip
Verder wordt een herpes labialis vaak gezien, ook wel een koortslip genoemd. Dit wordt veroorzaakt door een herpesvirusinfectie, meestal type I (type II is vooral geassocieerd met herpes genitalis, dus een herpes in de schaamstreek). Het herpesvirus is besmettelijk voor wie nog nooit in aanraking met het virus geweest is (o.a. pasgeborenen). Ook kinderen en volwassenen met atopisch eczeem kunnen ernstig geïnfecteerd raken (eczema herpeticum).
Een herpes begint vaak met een tinteling of een raar gevoel op de rand van het lippenrood, daarna ontstaan er blaasjes, daarna wondjes met korsten, waarna de koortslip weer hersteld. De incubatietijd is gemiddeld 4 dagen.
De primaire/eerste HSV 1 infectie vindt meestal plaats op de kleuterleeftijd en kan gepaard gaan met slijmvlieslaesies in de mond, ook kunnen kinderen behoorlijk ziek hiervan worden, echter het kan ook subklinisch verlopen. Na genezing (duurt circa 8 dagen) blijft het virus sluimerend achter in de huidzenuwen (vaak van de trigeminus zenuw).
Een koortslip ontstaat vaak rond de menstruatie, bij extreme stress, na zoncontact en bij een verminderde afweer of infectie (b.v. griep).
Het effect van lokale antivirale middelen is gering, deze middelen zijn niet meer op recept verkrijgbaar, wel als zelfzorg product, ofwel u kunt dit kopen bij de drogist. Het is belangrijk de blaasjes in te drogen, dit kun je doen met bijvoorbeeld water of zinkoxidesmeersel en te zorgen dat er geen bacteriële infectie in de herpes ontstaat. Soms worden er antivirale middelen voorgeschreven.
Bij frequente (meer dan 6 keer per jaar) of zeer hinderlijke recidieven kan er een onderhoudsbehandeling van gestart worden: klik hier voor meer informatie.
In tegenstelling tot een eczeem, wordt er met zwemmerseczeem een schimmelinfectie bedoeld. Meestal betreft dit de ruimte tussen de 4e en 5e teen. Vaak worden er schilfers of een kloof gezien. De behandeling is vaak eenvoudig en is te koop bij de drogist, namelijk een antischimmel crème.
Wat is huidkanker?
Huidkanker is in de meeste gevallen het gevolg van te veel blootstelling aan UV-straling, wat van nature voorkomt in zonlicht. Kanker ontstaat doordat lichaamscellen zich ongeremd blijven delen. Dit is ook het geval bij huidkanker. Huidkanker kan worden onderverdeeld in melanomen (kwaadaardige moedervlekken) en niet-melanomen. Basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom kunnen vrijwel altijd volledig genezen en mensen met deze typen huidkanker hebben derhalve een gunstige prognose.
Behandeling van huidkanker
Een operatie is de meest gegeven behandeling bij huidkanker. Dan snijdt de arts het plekje weg. Als dit niet kan of er uitzaaiingen zijn, zijn er vaak andere behandelingen mogelijk.
Veel basaalcelcarcinomen kunnen met een zalf behandeld worden.
Ichthyosis is een verzamelnaam voor een aantal erfelijke huidaandoeningen, die worden gekenmerkt door een droge en schilferende huid met verdikking van de hoornlaag. De naam is afkomstig van het Griekse woord ‘ichthys’ dat vis betekent. De ruwe huid van iemand met ichthyosis lijkt namelijk wel wat op die van een vis. De ziekte wordt ook wel vissenhuid of schubbenhuid genoemd. Het onderscheid tussen de diverse vormen van ichthyosis wordt bepaald door de uiterlijke verschijnselen en door de wijze waarop de aandoeningen worden overgeërfd.
Wat is de behandeling ?
Bij ichthyosis vulgaris bestaat de behandeling uit het dagelijks goed insmeren van de huid. Dit kan worden gedaan met vette crèmes of met een ureum bevattende crème. Het gebruik van badolie kan een gunstig effect hebben.
X-gebonden recessieve ichthyosis wordt op dezelfde manier behandeld. Als de huidaandoening zeer ernstig is kan tevens behandeling worden ingesteld met acitretine.
Lamellaire ichthyosis zal meestal moeten worden behandeld met acitretine. Het insmeren met vette of ureum bevattende crèmes is noodzakelijk, maar het zal veelal niet voldoende zijn.
Congenitale bulleuze ichthyosiforme erytrodermie wordt eveneens behandeld met verzachtende crèmes en met zwaardere middelen, maar hierbij moet grote voorzichtigheid in acht worden genomen. Als de dosis namelijk te hoog wordt gekozen kan uitgebreide blaarvorming optreden.
Jeukklachten kunnen zeer veel oorzaken hebben, zoals een schurft/scabiës, een dermatitis herpetiformis (huidaandoening waarbij de oorzaak een glutenallergie is), eczeem, psoriasis of een ander ontstekingsbeeld van de huid.
De vraag is, betreft het een onderliggende huidziekte? Ofwel is er een huidziekte zichtbaar, dat de jeuk kan veroorzaken. Of is er sprake van een pruritus sine materia. Hierbij kunnen mensen vreselijke jeuk ervaren, terwijl er geen huidafwijkingen zijn. Vaak wordt er bij dit laatste uitgebreid bloedonderzoek verricht, naar onderstaande oorzaken:
”HUIDPASTA”: een ezelsbruggetje voor onderstaande mogelijke oorzaken van jeuk.
H Hodgkin en andere maligniteiten zoals leukemie
U Uremie (nierziekten), ook tijdens behandeling met haemodialyse
I Icterus (leverziekten)
D Diabetes mellitus (suikerziekte) en andere stofwisselingsziekten bijv. schildklieraandoening en jicht
P Psychogeen, dus psychische klachten
A Anemie/bloedarmoede (ijzergebreks- en andere bloedziekten als polycythemie)
S Senilitas (oudere leeftijd)
T Toxidermie (geneesmiddeleneruptie)
A Ankylostomiasis (worminfectie)
De aanpak van jeuk, wordt bepaald door de oorzaak. Het kan voorkomen dat er geen oorzaak wordt gevonden. Jeuk wordt vaak als zeer hinderlijk ervaren en kan leiden tot slapeloosheid, negatieve stemming en soms zelfs tot een suïcide. In de volksmond wordt niet voor niets vaak gezegd, jeuk is erger dan pijn!
Vaak voorgeschreven anti-jeuk therapieën zijn
- crèmes of zalven
- koolteerpreparaten om te smeren
- lichttherapie
- soms antidepressiva
Wat is een melanoom?
Het melanoom staat bekend als een agressieve vorm van huidkanker. Jaarlijks overlijden er in Nederland ongeveer 800 mensen aan een melanoom. De incidentie (aantal nieuwe melanomen per jaar) is toegenomen in Nederland en is hoger dan in de omringende Europese landen. Dit komt door het lichte huidtype in combinatie met de hoge blootstelling aan zon. De sterfte is echter wel gedaald in de afgelopen jaren. Dit komt waarschijnlijk door betere voorlichting en vroegtijdige ontdekking. De prognose is afhankelijk van de Breslow dikte. Dit is de dikte van de tumor gemeten vanaf de granulaire laag in de huid (dus de laag net onder de hoornlaag). De meeste melanomen ontwikkelen zich langzaam (in 1-2 jaar) maar er zijn ook snelgroeiende varianten. De snelgroeiende varianten zijn vaak al dik bij diagnose en hebben een slechte prognose.
Bekende risicofactoren zijn blootstelling aan Uv-straling, episoden van ernstige zonverbranding op kinderleeftijd, huidtype I, actinische schade, familiaire voorkomen van melanomen, het hebben van > 100 moedervlekken, basaalcelcarcinoom of plaveiselcelcarcinoom in de voorgeschiedenis, zonnebank gebruik.
Wat zijn moedervlekken?
Moedervlekken zijn licht tot donker gekleurde vlekjes of verhevenheden van de huid. Bij moedervlekken is er sprake van een concentratie van cellen die pigment kunnen vormen, de zgn. melanocyten. De concentratie van de melanocyten en de mate waarin deze cellen pigment produceren bepalen de kleur van de moedervlek.
Moedervlekken staan sterk in de belangstelling omdat bij elke moedervlek de (overigens zeer kleine) kans bestaat dat deze ontaard in een melanoom, een agressief soort huidkanker die uitgaat van ‘ontspoorde’ melanocyten. Zie ook bij: ‘moedervlek en melanoom’
Afhankelijk van de vorm van de moedervlek en de aard van de pigmentcellen worden moedervlekken in verschillende groepen ingedeeld.
Een ulcus cruris/open been, betekent letterlijk een wond op het been en komt bij 0.5-1% van alle mensen voor. Een beenwond kan zoveel oorzaken hebben, denk aan een val van de fiets, een open been door suikerziekte.
Meestal heeft een open been de volgende oorzaak:
- 60-70% veneus (aderproblemen),
- 20% arterieel (slagaderproblemen)
- 10% restgroep, b.v. door een huidkanker, b.v. door een blaarvormige huidziekte of b.v. door suikerziekte
Wat is hyperhidrosis?
Hyperhidrosis is teveel zweten of transpireren. Zweten is een normale functie van het lichaam. Hierdoor wordt het lichaam afgekoeld. Het zweten neemt toe bij sporten en bewegen, spanning, of bij het eten van sterk gekruid voedsel. Sommige mensen zweten zo veel dat ze er last van hebben. Het kan lastig zijn bij het contact met andere mensen, bijvoorbeeld omdat men geen hand durft te geven omdat deze nat van het zweet is. Het te veel zweten kan over het gehele lichaam optreden. Meestal blijft het beperkt tot bepaalde lichaamsdelen. De gebieden waar hyperhidrosis het meest voorkomt, zijn de oksels, het gezicht, de handen en de voeten.
Een plaveiselcelcarcinoom (PCC), is een tumor die bestaat uit plaveiselcellen. Deze cellen bekleden een groot aantal structuren van ons lichaam en de huid bestaat grotendeels uit plaveiselcellen. Het plaveiselcelcarcinoom kan in de diepte groeien en onderliggende weefsels beschadigen. Indien het niet tijdig ontdekt wordt is er een kans op uitzaaiing. Het PCC komt minder vaak voor dan het basaalcelcarcinoom, maar heeft alsnog een incidentie (nieuwe gevallen per jaar) van 2000-3000 per jaar. Het treedt vooral op tussen de 50-70 jaar. Zonlicht en immunosuppressieve medicijnen (MTX, ciclosporine etc.), dus medicijnen die de afweer onderdrukken zijn belangrijke risicofactoren.
Het ontstaat vaak uit premaligne huidafwijkingen zoals actinische keratose, ziekte van Bowen en leukoplakie (witte plekken vaak in de mondholte). Het wordt gekenmerkt door een vaste wratachtige zwelling met eventueel centrale wondvorming. Bij klinische verdenking kan er een biopt gedaan worden om de diagnose te bevestigen.
Psoriasis is een chronische aandoening waarbij er rode schilferende plekken op de huid ontstaan. Ongeveer 250.000 mensen in Nederland hebben deze huidziekte. Naast cosmetische klachten, ervaren veel mensen jeuk, pijn, irritatie etc. Sommige medicijnen kunnen een psoriasis uitlokken, zoals bijvoorbeeld de bètablokkers (medicatie tegen ritmestoornissen, hoge bloeddruk) en lithium (vaak voorgeschreven bij manische depressiviteit). Psoriasis heeft een genetische origine (als beide ouders psoriasis hebben is de kans 50% kans dat het kind ook psoriasis krijgt, bij een van de ouders is deze kans ongeveer 10%). Naast een onderliggende ontstekingsreactie, vernieuwd de huid zich in slechts 4-6 dagen (normaal is dit 28 dagen). De cellen hebben onvoldoende tijd om volledig uit te rijpen, waardoor deze cellen aan elkaar plakken, wat je op de huid terugziet als witte dikke schilfers.
Psoriasis wordt vaker gezien bij mensen die roken en/of overgewicht hebben. Emotionele stress lijkt een rol te spelen in de ontwikkeling van psoriasis.
Wat is Rosacea?
Rosacea is een veel voorkomende chronische huidaandoening in het gezicht. Deze ontstaat meestal rond de leeftijd van 30 jaar, maar ook kinderen kunnen er last van hebben. Het meest opvallende is de felrode kleur van de wangen en de neus. Rosacea betekent letterlijk ‘rood als een roos’. De vier belangrijkste kenmerken zijn roodheid, kleine uitgezette bloedvaatjes (couperose), bultjes (papels) en puistjes (pustels). De aandoening kan lijken op acne, de bekende jeugdpuistjes. Vooral vrouwen van middelbare leeftijd hebben er vaak last van. Bij mannen komt het minder vaak voor. Oogafwijkingen komen veelvuldig voor bij rosacea en deze kunnen variëren van mild tot ernstig. Rosacea is een hardnekkige aandoening, die goed te behandelen is.
Schimmelnagels worden ook wel kalknagels genoemd. De medische term voor schimmelnagels is Onychomycose.
2% tot 14% van alle volwassenen krijgt een keer te maken met een schimmelnagelinfectie. Schimmelkolonies floreren in een vochtige omgeving en dringen het nagelbed binnen via de buitenrand van de nagel.
De schimmelnagelinfectie kan ervoor zorgen dat de nagel dikker wordt en hierdoor pijnlijk wordt bij het dragen van schoenen. Soms kan door de schimmelnagelinfectie de nagel zelfs stoppen met het groeien of kan afbrokkelen of geheel loslaten.
Wanneer de infectie net begint, kunnen de nagelranden licht verkleuren tot een gele, bruine of groene kleur. Ook kunnen er zich kleine vlekjes op de nagel vormen. In een gevorderd stadium verkleurt de nagel vaak wit geel tot bruin gelig. De schimmelnagel kan dikker worden, afbrokkelen en stoppen met groeien. De nagel kan zelfs los gaan zitten, terwijl zich onder de nagel een ophoping van nagelsubstantie bevindt.
Wat zijn spataderen
Spataderen zijn verwijde aderen van de benen. Ze ontstaan doordat de klepjes in die aderen niet meer goed sluiten waardoor het bloed terugstroomt. Spataderen variëren in grootte van slechts een millimeter (besenreiser/takkenbos adertjes) tot grote, blauwe, kronkelige bobbels.
Spataderen kunnen allerlei klachten veroorzaken zoals vermoeide, zware en warme benen, jeuk, krampen, opgezette enkels/benen en huidverkleuringen. Daarnaast kunnen er ook cosmetische bezwaren zijn.
Klik hier voor meer informatie
Oorzaak
De oorzaak van spataderen kan verschillen. Zo kan er sprake zijn van erfelijke aanleg waarbij spataderen in de familie voorkomen. Daarnaast komen spataderen vaker voor bij vrouwen, waarschijnlijk door hormonale factoren. Verder hebben zwangerschap, een staand beroep en overgewicht een negatieve invloed.
Onderzoek en diagnose
Spataderen zijn vaak duidelijk zichtbaar maar er is altijd een aanvullend echo onderzoek (duplex) nodig om vast te stellen dat u spataderen heeft, de ernst te beoordelen en een juist behandelplan op te kunnen stellen. Dit duplexonderzoek werkt met geluidsgolven en is geheel pijnloos.
Na dit onderzoek bespreekt de arts met u de resultaten en de verschillende behandelingsopties.
Behandeling
Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden voor spataderen. Afhankelijk van de onderzoeksresultaten zal de arts u een behandeling of combinatie van behandelingen adviseren.
Endoveneuze laserbehandeling
Als de kleppen in de grotere verzamelader (stamader) niet meer functioneren als oorzaak van de spataderen kan deze ader met behulp van een laserbehandeling uitgeschakeld worden. Hiertoe wordt een dunne laserdraad in de ader gebracht. Nadat de omgeving van de ader is verdoofd met verdovingsprikken wordt de laserdraad teruggetrokken. Door de hitte die het infrarode laserlicht produceert wordt de ader aan de binnenkant dichtgeschroeid. Deze ader zal uiteindelijk verschrompelen.
Aan het einde van de behandeling zult u een steunkous aankrijgen die u 2 dagen dag en nacht draagt. Daarna draagt u de steunkous nog 5dgn overdag.
Flebectomie volgens Muller
Bij een flebectomie worden de spataderen via kleine incisies onderhuids verwijderd. Eerst tekent de arts samen met u de spataderen af. Nadat er rond het gebied van de spataderen plaatselijk verdoofd is, worden de spataderen via kleine incisies (2-3mm) met behulp van een haaknaaldje verwijderd. De wondjes worden met hechtpleistertjes verzorgd. Aan het einde van de behandeling krijgt u een steunkous aan en een aanvullend drukverband. De steunkous draagt u 2 dagen dag en nacht gevolgd door 5 dagen overdag.
Sclerocompressietherapie
Bij sclerocompressie therapie worden kleine en middelgrote spataderen met een vloeistof ingespoten waardoor de vaatwanden aan elkaar gaan plakken. Na het inspuiten volgt de compressie (aandrukken) met verband, steunkous en/of drukverband. Deze steunkous draagt u 4-5 dagen dage ne nacht en daarna overdag.
Echogeleide foamsclerose
Bij echogeleide foamsclerose wordt de betreffende spatader eerst met behulp van het echoapparaat opgezocht waarna er een schuimende vloeistof in de spataderen wordt gespoten. Daardoor gaan de vaatwanden aan elkaar plakken. Hierna volgt de compressie (aandrukken) met behulp van verband, steunkous en/of drukverband. De steunkous draagt u 2 dagen dag en nacht gevolgd door 5 dagen overdag.
Wat zijn soa’s?
Soa’s zijn seksueel overdraagbare aandoeningen. Het zijn besmettelijke ziekten (infecties) die worden veroorzaakt door virussen en bacteriën. Ze worden tijdens seks van partner op partner doorgegeven.
Sommige soa’s hebben ernstige gevolgen als ze niet op tijd worden ontdekt en behandeld. Ze kunnen je bijvoorbeeld onvruchtbaar maken. Gelukkig zijn de meeste soa’s goed te behandelen.
Je hoeft het niet altijd te merken dat je een soa hebt opgelopen. Chlamydia is zo’n soa waar je vaak niets van merkt, maar die wel ernstige gevolgen kan hebben. Als je ongemerkt een soa hebt, kun je die toch doorgeven aan je sekspartner(s)
Wratten zijn goedaardige, bloemkoolachtige uitstulpingen van de huid die worden veroorzaakt door een virusinfectie. Ze zijn meestal huidkleurig en vertonen vaak kleine zwarte puntjes. De gewone wrat of verruca vulgaris zit meestal op vingers, handen of voetzolen en duikt vaak al op jonge leeftijd op.
Wratten worden veroorzaakt door een virus, het humaan papillomavirus. Als dit virus in contact komt met uw huid, kunt u een wrat krijgen. Het is niet bekend waarom de één wel wratten krijgt en de ander niet. Het wrattenvirus komt overal voor.